When Philo Met Sophia: เมื่อความรักพบความรู้

‘When Philo Met Sophia’ หรือ 'เมื่อความรักพบความรู้' เคยเป็นคอลัมน์รายปักษ์ที่ผู้เขียนตั้งใจไว้ว่าจะเสนอเรื่องราวของ ‘ปรัชญา’ ไม่ใช่ในฐานะของ ‘ความรู้อันประเสริฐ’ ซึ่งเป็นความหมายของ ‘ปรัชญา’ ในภาคภาษาไทย อันเกิดจากคำสันสกฤตสองคำ ปฺร กับ ชฺญ ทว่าเป็นการเดินย้อนกลับไปยังความหมายดั้งเดิมของคำว่า Philosophia ในภาษากรีกที่แปลว่า ความรักในความรู้/ปัญญา

ในขณะที่ช่องว่างของความหมายระหว่างคำว่า ‘ปรัชญา’ กับ Philosophia/Philosophy นั้นอาจจะยากเกินกว่าจะถมให้เต็มได้ อีกทั้งเราคงไม่สามารถย้อนเวลากลับไปดลใจให้พระองค์วรรณไวทยากรบัญญัติศัพท์คำนี้ขึ้นมาใหม่ให้ใกล้เคียงกับความหมายดั้งเดิมของ Philosophia ดังนั้นสิ่งที่เราพอจะทำได้คือการนำพาความรักไปพบกับความรู้ หรือการทำให้เห็นว่า นักปรัชญา (Philosopher) ไม่ใช่ ‘ผู้รู้’ แต่เป็น ‘ผู้รักในความรู้’ ซึ่งนั่นก็แปลว่า ปรัชญายังต้องอาศัยเครื่องมือในการแสวงหาความรู้นอกจากตัวปรัชญาเอง และนี่ก็คือจุดเริ่มต้นของบทความชุดนี้ที่เป็นเหมือนคำเชิญชวนไปสู่ ‘ความรักในความรู้’ และอาจรวมไปถึง ‘ความรักในความไม่รู้’ อีกด้วย

กิตติพล สรัคคานนท์