ศัพท์สันนิษฐานและอักษรวินิจฉัย

หนังสือ ศัพท์สันนิษฐานและอักษรวินิจฉัยเป็นการรวบรวมงานนิพนธ์ทางภาษาและนิรุกติศาสตร์ของ จิตร ภูมิศักดิ์ โดยได้นำเรื่องส่วนมากในหนังสือภาษาและนิรุกติศาสตร์ (ยกเว้นเรื่อง “แชมพูไทย” และ ภาคผนวก “ว่าด้วยชนชาติขอม”) มาจัดพิมพ์พร้อมกับต้นฉบับส่วนอื่น ๆ ที่ตีพิมพ์กระจัดกระจายในวรรณสารต่าง ๆ ที่เพิ่งค้นพบ และรวมถึงต้นฉบับที่ยังไม่เคยตีพิมพ์มาก่อน เลยนำมารวมพิมพ์รวมเล่มขึ้นในครั้งเดียวกัน พูดถึงหนังสือ ภาษาและนิรุกติศาสตร์ (พิมพ์ครั้งแรก พ.ศ. ๒๕๒๒ สำนักพิมพ์ดวงกมล) แต่ขอเล่าประวัติว่าที่พิมพ์ครั้งแรกจริง ๆ โดยไม่ได้เผยแพร่คือ ฉบับพิมพ์เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๑๙ โดยสำนักพิมพ์สมาคมสังคมศาสตร์แห่งประเทศไทยต่างหาก ในชื่อหนังสือว่า “จิตร ภูมิศักดิ์ อัจฉริยะของประชาชน” เผอิญในช่วงเวลาที่จะจัดจำหน่ายแก่สาธารณะ ได้เกิดเหตุวิกฤต ๖ตุลาคม ๒๕๑๙ ขึ้น หนังสือเล่มดังกล่าวจึงต้องระงับไป อีก ๓ ปีให้หลัง สุชาติ สวัสดิ์ศรี บรรณาธิการสำนักพิมพ์สมาคมสังคมศาสตร์ในยุคนั้นและเป็นคนเดียวกันกับ บรรณาธิการสำนักพิมพ์ดวงกมลนำมาจัดพิมพ์ใหม่