หนังสือ หลายชีวิต จิตร ภูมิศักดิ์ เป็นการรวบรวมงานของผู้เขียนที่เขียนถึงจิตร ภูมิศักดิ์ ในต่างกรรมต่างวาระกัน เพราะฉะนั้นผู้อ่านจึงจะพบข้อแตกต่างด้านสำนวนภาษาที่ปรากฏอยู่บ้าง โดยเฉพาะบทความที่เขียนขึ้นในสมัยที่การต่อสู้ทางการเมืองเข้มข้นยุค “ขวาพิฆาตซ้าย” การเขียนถึงจิตร ภูมิศักดิ์ ผู้มีฐานะตัวตนแน่นอนอยู่ฝ่ายหนึ่งจึงปรากฏสำนวน “อารมณ์” ของยุคสมัยนั้นในการเขียนอยู่ค่อนข้างมาก
เมื่อกาลเวลาผ่านไป ความเป็นจิตร ภูมิศักดิ์ ไม่ได้ปรากฏอยู่ในมิติเดียวผลงานทางวิชาการของจิตร ได้มีส่วนผลักดันชื่อเสียงของจิตรขึ้นมาอย่างโดดเด่นไม่น้อยกว่าทางด้านความเชื่อมั่นในอุดมคติทางด้านการเมือง ผลงานของผู้เขียนในบางส่วนจึงพอจะเชื่อมภาพหรือสะท้อนภาพบางเสี้ยวของชีวิตจิตร ก่อนที่จะเป็นนักวิชาการ นักวิจารณ์ นักคิด นักอ่าน ได้บ้างพอสมควร
แต่ถึงกระนั้น…ผู้เขียนก็เชื่อว่ายังมีอีกหลายเรื่องหลายประเด็นที่เราไม่รู้เกี่ยวกับจิตร ภูมิศักดิ์
และก็เช่นเดียวกัน…ผู้เขียนก็ไม่อยากให้เรารู้จักจิตร ภูมิศักดิ์ อย่างเพียงจะเป็นแฟชั่น ที่ยุคสมัยผ่าน แฟชั่นก็ล้าสมัยไปด้วย
คนแบบจิตร ภูมิศักดิ์ ในแวดวงการต่อสู้ทางการเมืองต่างยอมรับว่าคนเช่นนี้หายาก และเป็นของแท้
ในแวดวงนักวิชาการก็ยอมรับเช่นกันว่า ในรอบ ๑๐๐ ปี ของสังคมไทยถึงจะมีคนเช่นนี้สักคนหนึ่ง จิตร ภูมิศักดิ์ เป็นปัญญาชนที่นำประวัติศาสตร์ วรรณคดี วรรณกรรม มาอธิบายสังคมไทยได้อย่างดีเยี่ยม โดยมองจากทัศนะที่ยึดผลประโยชน์ของประชาชนเป็นด้านหลัก
ผู้เขียนเขียนบทความเกี่ยวกับจิตร ภูมิศักดิ์ เท่าที่หาข้อมูลหลักฐานได้ ก็ไม่ได้ชี้ชัดว่าจะต้องถูกต้องเสมอไป ในอนาคตหากมีข้อมูลใหม่เพิ่มเติมอีกก็คงได้มีโอกาสเสนออีกครั้งหนึ่ง
Checked Out